Stop met het schrijven van een businessplan, schrijf een startup plan! In dit blog vertel ik je wanneer je wel of geen businessplan nodig hebt.
In 2018 kreeg ik ineens een ingeving voor een startup. Ik dronk zo’n 3 a 4 kopjes koffie per dag uit wegwerpbekertjes. Toen ik deze bekertjes tijdens het studeren opgestapeld voor mij zag staan, vroeg ik mij af waarom er zo weinig (of geen) gebruik werd gemaakt van herbruikbare bekers voor koffie en thee. Iedereen liep ondertussen rond met een Dopper, maar er werd minstens zoveel koffie en thee gedronken. Toen ik het (in mijn ogen, geniale idee) eindelijk durfde te delen, werd mij al snel van alle kanten (online/offline) geadviseerd om een businessplan te schrijven. Ik downloadde alle templates, las alle blogs en begon aan mijn businessplan. Dit had achteraf gezien een startup plan moeten zijn gezien de fase waarin ik zat, daarover lees je zo meer.
Ik heb het businessplan nooit afgemaakt.
(Als er nog meer halve-businessplan-schrijvers dit lezen, je bent niet alleen.)
Ik ben uiteindelijk gestopt met het uitwerken van mijn businessplan. Ik boekte simpelweg geen progressie door het schrijven van het plan. Alles wat ik schreef was onzeker en niet overtuigend. Mijn ondernemende karakter gaat gepaard met een korte spanningsboog, veel nieuwe ideeën en vooral de behoefte om te overleggen, tot nieuwe inzichten komen en op basis daarvan te beslissen.
Wat is een business plan?
‘’Een ondernemingsplan, ook wel businessplan genoemd is een formeel document met bedrijfsdoelstellingen, methoden, hoe en wanneer deze doelstellingen kunnen en moeten worden bereikt. Het document dient als een stappenplan om de bedrijfsdoelstellingen te behalen.’’
Als je nu zoekt op voorbeelden of templates van een business plan, durf ik te wedden dat het in grote lijnen bestaat uit de hoofdstukken:
- Introductie,
- De ondernemer
- Doel/product/dienst
- Doelgroep
- Marketingplan
- SWOT-analyse
- Begroting
In de ideale wereld zou dit perfect op elkaar aansluiten en dekken deze onderwerpen de lading. Het plan zou inderdaad kunnen worden gebruikt als stappenplan om doelstellingen te bereiken. Maar ik durf namens veel businessplan-schrijvers te beweren, dat er weinig ondernemers zijn die iedere dag het business plan er weer bij pakken om te kijken wat ze destijds hebben geschreven. In de praktijk gaat binnen ondernemerschap niks zoals gepland. Het is continu schakelen, aanpassen en nieuwe wegen in slaan, oftewel ‘kijken wat werkt’.
Het business plan is in mijn optiek tijdrovend, onterecht aanbevolen en irrelevant voor iedereen met een startup idee. Het is niets meer dan een te lang gekoesterde formaliteit.
Het is een document waarmee een startende ondernemer/ster een financieringsaanvraag kan doen. Dit is waardevol voor de financierende partij, want die maakt (onder andere) op basis van de begroting een beslissing over de potentie van het bedrijf, maar vooral over de waarschijnlijkheid dat zij hun geld terug krijgen. Daarnaast kan het waardevol zijn voor de ondernemer/ster die zodanig in zijn/haar idee gelooft dat ze financiering op willen halen om te groeien.
Hier is op zich niks mis mee, maar daar was ik destijds als starter nog helemaal niet naar op zoek en ik denk met mij vele andere starters van mijn en komende generaties niet. Ik wilde weten wat de haalbaarheid en de potentie van mijn idee was en ik wilde hulp bij het achterhalen hiervan.
Een business plan is een waardevol middel voor financieringsaanvragen bij kredietverstrekkers (banken) van reeds bestaande, bewezen businessmodellen die worden nagebootst van succesvolle concurrenten of al voldoende tractie hebben om garant te staan voor de financiering. Een innovatief idee (startup) met onbewezen businessmodel, onbekend product of dienst, eventueel in een onbekende markt maakt weinig kans bij de bank en is in veel gevallen in die fase nog helemaal niet nodig.
Wat is een startup plan?
Er wordt te pas en te onpas gestrooid met de term startup. Ieder startend bedrijf is tegenwoordig een startup als ik mijn LinkedIn-feed mag geloven. Hier is niks mis mee, maar gedraag je dan ook zo. En voor alle coaches en docenten, vraag dan niet aan een startup om een business plan te schrijven..
Een startup is per definitie een bedrijf met een businessmodel of klantfocus die veel onzekerheden met zich mee zal brengen. De snel veranderende economie maakt dat hedendaagse starters, zeker de jongere generatie, steeds met innovatievere ideeën komt. De markt voor reeds bestaande initiatieven (bewezen businessmodellen) zal meer en meer verzadigen, dus is innovatie logischerwijs vereist.
Het startup plan berust op het ‘lean startup’ gedachtegoed waarin het probleem van een grote groep centraal staat. Alles draait om het doen van aannames over ‘het gat in de markt’ dat jij hebt waargenomen en het valideren hiervan (problem-solution fit). ‘Build, measure, learn’ of ‘empathize, define, ideate, prototype en test’. Het is dus een plan met een open einde. Je blijft aannames valideren en hierop schakelen tot dat jij de eerste klant, deal, sale, etc. (product market fit) binnen hebt en gestaag kan gaan groeien. Een startup plan is de Push To Start.
Een startup plan bestaat volgens ons uit de volgende hoofdstukken:
Het plan is zodanig ingericht, dat ieder hoofdstuk wordt doorlopen aan de hand van online video’s waarin wij uitleg geven over het onderwerp. Hierna krijgt de starter een opdracht die hij/zij niet alleen binnen het platform invult, maar ook werkelijk moet gaan valideren door met anderen in gesprek te gaan. Na het uitwerken van de opdracht kan de starter te allen tijde feedback aanvragen. Dit kan aan ons als experts en opleiders binnen dit platform, maar ook aan externe coaches of mentoren die de starter hierbij wil betrekken. Op deze manier leert de starter over het proces van het uitwerken van een startup idee terwijl er wordt gewerkt aan het uiteindelijke (gevalideerde) plan. Het laatste hoofdstuk is het eindassessment, waarin de starter wordt beoordeeld op haalbaarheid en potentie van het idee, om een zo goed mogelijk advies te geven over de eventuele vervolgstappen.
Samengevat:
Een businessplan schrijf je voor een financieringsaanvraag bij de bank. De ‘statements’ die jij daar maakt staan vast. Je probeert de financierder te overtuigen van jouw plannen. In een business plan schrijf je de dingen die je zou kunnen gaan doen als je de benodigde financiering zou krijgen.
Een startup plan laat zien dat jij op basis van verschillende aannames hebt achterhaald waar jouw doelgroep tegenaan loopt en hoe jij dit voor hen (naar hun wensen, gevalideerd) gaat oplossen met alle realistische en beschikbare middelen. In een startup plan schrijf je de dingen die je hebt gedaan en op korte termijn gaat doen, om de eerste klant te vinden.
Ik heb de kans gekregen om het LaunchPlatform binnen Golden Egg Check te ontwikkelen en ben gedreven door frustratie die ik destijds had. Ik gun het iedere ambitieuze starter om meer te leren over de haalbaarheid en potentie van startup ideeën en het uitwerken hiervan. Mocht het idee van een starter super goed zijn (money maker/dreamer)? Top, dan gaan we diegene doorverbinden aan relevante partijen (incubators of accelerators) die jou de tijd en middelen geven om te groeien. Mocht blijken dat het idee een lage potentie en haalbaarheid heeft, dan ben je in ieder geval wel zo efficiënt mogelijk bezig geweest, heb je veel geleerd over het startup gedachtegoed en vind je uiteindelijk vast een businessmodel dat wel de product markt fit bereikt.
Starten?
Zit jij met een geweldig idee maar weet je niet waar je moet beginnen? Meld je nu direct aan voor het LaunchPlatform, je kan per direct aan de slag met het uitwerken van je startup idee!
Yaïr Sharon
LaunchPlatform – Push to Start!
